Kadir Gecesi
Bu gecenin kadrini bilin ki, Allah da sizin kadrinizi bilsin
Kazynak: zaman.com.tr
“Kadir Gecesi neden bin aydan hayýrlý?”, “Melekler bu gece dünyaya nasýl iner?” ve “Kadir Gecesi nasýl geçirilmeli?” Kadir Gecesi hakkýnda bilmek istediklerinizi 10 soru ve cevabýnda bulabilirsiniz.
1. Bu gece ismini nereden alýr?
Kadir Gecesi “kadr” kelimesinden gelir. Yani o gecede bir kadirþinaslýk rûh ve manasý parýldamaktadýr. Öyle ise o gecenin kadrini bilin ki, kadriniz bilinsin. Ayrýca Allah (cc)’ýn fevkalâdeden ihsanýnýn verildiði þeyler de olabilir bu gecede. Týpký ulûfe gibi... Bu gece, bin aydan hayýrlý olmasýna gelince, bu kesretten kinayedir ve herkes için de söz konusu deðildir, belki her geceyi kadir bilenler içindir. Sanki o, her geceyi ihyâ etmiþ de, bu gecede bardaðý taþýran rahmet damlayývermiþ... Derken kul, damla ile deryaya ermiþ gibi...
2. Kadir Gecesi’nin bin aydan hayýrlý olmasý ne demektir?
Kur’ân-ý Kerim’de bu gecenin faziletini belirten müstakil bir sûre vardýr. Bu sûrede yüce Rabb’imiz þöyle buyuruyor: “Doðrusu biz Kur’ân’ý Kadir Gecesi’nde indirmiþizdir. Kadir Gecesi’nin ne olduðunu sen bilir misin? Kadir Gecesi bin aydan hayýrlýdýr. Melekler ve Cebrail o gecede Rab’lerinin izniyle her türlü iþ için inerler. O gece, tan yerinin aðarmasýna kadar bir esenliktir. “ (Kadir Sûresi, 97/ 1-5)
3. Kadir Gecesi’nin hangi günü olduðu belli midir?
Kadir Gecesi’nin hangi gece olduðu kesin olarak bilinmemekle beraber genellikle Ramazan’ýn yirmi yedinci gecesi olduðu tercih edilmiþtir. Hz. Peygamber (sas) bunun kesinlikle hangi gece olduðunu belirtmemiþ; ancak “Siz Kadir Gecesi’ni Ramazan’ýn son on günü içerisindeki tek rakamlý gecelerde arayýnýz.” (Buhârî, Leyletü’l-Kadir, 3) buyurmuþtur.
4. Kadir Gecesi’nde dünyaya melekler nasýl iner?
Kadir Gecesi, semavî tâklarýn kurulduðu, sultanlarýn gelip geçtiði ve meleklerin kutladýðý gecedir. Bu gecede melekler grup grup sinerler. Kadir Sûresi’nde bu iniþ anlatýlýrken, zorluk ifade eden bir fiil sigasý (kip) kullanýlýr: “Tenezzelü” yani o kadar çok melek, o kadar ciddi bir arzu ile iner ki, hep birlikte bir turnikeden geçiyorlarmýþ gibi bir sýkýþýklýk ve zorluk yaþanýr. Ve bu iniþ þafak atýncaya kadar devam eder. Ayrýca Kadir; deðer, kýymet ve ölçü mânâlarýna da gelir. Bu kelimenin kudretle de münasebeti vardýr. Allah, nasýl ahirette hikmetinden daha çok kudretiyle muamele eder; öyle de Kadir Gecesi’nde de hikmetten daha çok kudret hakimdir. O gecenin kadrini bilenlere Ýlâhî varidat dolu dolu gelir; hem de ahirette müminlere mükâfat verilmesi ölçüsünde gelir. Bunlarý elde etmek için, Kadr’in kýymetini bilmek, semâvî vericilerden yaðan vâridâtý alabilmek için Kadir Gecesi’ni bir alýcý gibi kullanabilmek gereklidir. Bu gecede, insan melekî yanýnýn inkiþafýyla, meleklerle þu veya bu þekilde temasa da geçebilir.
5. Bu gece neden gizli tutulmuþtur?
Allah Teâlâ birtakým hikmetlere dayanarak Kadir Gecesi’ni ve onun dýþýnda daha bazý þeyleri de gizli tutmuþtur. Bunlar: Cuma günü içerisinde duanýn kabul olacaðý saat; beþ vakit içerisinde salât-ý vusta; Ýlâhî isimler içerisinde Ýsm-i Azam; bütün taatler ve ibadetler içerisinde rýzay-ý Ýlâhî; zaman içerisinde kýyamet ve hayat içerisinde ölümdür. Bunlarýn gizli tutulmasýndan maksat müminlerin uyanýk, dikkatli ve devamlý Allah’a ibadet ve taat içerisinde olmalarýný saðlamaktýr. Müminler bu geceyi gaflet içerisinde geçirmemeli, ibadet ve taatle deðerlendirmelidir. Peygamber Efendimiz (sas) þöyle buyurmuþtur:
“Kim Kadir Gecesi’ni, faziletine inanarak ve alacaðý sevabý Allah’tan bekleyerek ibadet ve taatle geçirirse geçmiþ günahlarý baðýþlanýr.” (Buhârî, Kadir, 1).
6. Günaha kefaret olacak namazýn Kadir Gecesi ile baðlantýsý nedir?
Cenab-ý Hakk dilerse her namazda günahlarý affedebilir. Ancak kul, günahýnýn ýzdýrabýný, yirmi dört saat gönlünde duymalýdýr ki, bu, o günahlarýn affýna ciddi bir davetiye olsun ve o gün iþlenen günahlara mukabil, yine o gün dolu dolu tevbeyle geçsin.. ve kul, bu tevbenin kabulünü o günün bütün namazlarýnda arasýn; arasýn ve bulmaya çalýþsýn. Her gününü böyle geçirenler için, bu þuurla namazýn eda edilmesi de ayrý bir lütuf olsa gerek. Ýþte namazýn bizzat isimlendirilerek söylenmemesinde bir de böyle bir nükte var! Nasýl ki, Ramazan içinde Kadir Gecesi, cuma içinde duâlarýn makbul olduðu vakit gizlidir ve bununla da bütün Ramazan ayýnýn ve bütün cuma gününün deðerlendirilmesi hikmeti gözetilmiþtir. Bunun gibi, günaha kefaret olacak namaz da gizli tutulmuþtur ki, insan her namazýnda bunu arasýn ve namazýný bu duygularla eda etsin. Neticede de, namazlarýndan herhangi birinde kefaret meyvesini devþirmiþ olsun.
7. Kadir Gecesi'sini ihya edenin ömrü uzar mý?
Cenab-ý Hak insanýn yaptýðý þeyleri bereketlendirip nemalandýrarak o insanýn hayatýný uzun bir ömür yaþamýþçasýna bereketlendirebilir. Þayet ömrün uzamasý esprisi, insanýn ahiret hesabýna yönelik kazancýyla deðerlendiriliyorsa, bu durumda insan ahiret adýna çok kazanmýþ demektir. Mesela bunlardan birisi Kadir Gecesi’dir ki, bin aya bedel olduðu ifade ediliyor. Eðer insan o gecede, o Ýlahî teveccühü yakalarsa, sanki seksen sene yaþamýþ gibi olur. Bu, o insanýn ömrü uzasaydý ve seksen sene de yaþasaydý iþte o kadar sevap kazanacaktý demektir. Sadakanýn, hasenatýn, sýla-i rahimin ömür uzatmasý da bu þekilde olabilir.
8. Kadir Gecesi Bedir Savaþý’yla ayný güne mi tevafuk etmiþtir?
Bu hususta kesin bir þey söylemek mümkün olmasa da, Bedir Savaþý, Kadir’e tevafuk etmiþ olabilir. Kadir Gecesi’nin geceler içinde ayrý bir yeri olduðu gibi; Bedir Savaþý’nýn Ýslam tarihinde, Bedir ashabýnýn sahabe arasýnda ve Bedir’e iþtirak eden meleklerin de bütün melekler arasýnda husûsî bir yeri vardýr.
9. Hakikati müþahede eden her veli Kur’an’ý bütünüyle görebilir mi?
Levh-i Mahfuz’da Kur’an’ýn bir yeri vardýr. Çünkü Kur’an Kadir Gecesi’ne kadar Levh-i Mahfuz’daydý. Ona ancak nazarý oraya ulaþanlar muttali olabiliyordu. Esasen Levh-i Mahfuz’u, hakikati müþahede edebilen ve nazarý oraya ulaþan her veli, Kur’an’ý orada bütünüyle görüp mütalaa edebilir.
10. Kadir Gecesi nasýl geçirilmeli?
Kadir Gecesi’ni, namaz kýlarak, Kur’ân-ý Kerim okuyarak, tevbe, istiðfâr ederek ve dua yaparak deðerlendirmeli.
Üzerinde namaz borcu olanlarýn nafile namazý kýlmadan önce hiç deðilse beþ vakit kaza namazý kýlmalarý daha faziletlidir. Kazasý yoksa nafile kýlar. Süfyan-ý Sevrî: “Kadir Gecesi dua ve istiðfar etmek namazdan sevimlidir. Kur’ân okuyup sonra dua etmek daha güzeldir.” (Tecrid-i Sarih Tercemesi, VI, 313) demiþtir. Hz. Aiþe validemiz demiþtir ki; Rasûlullah (sas)’e: “- Ey Allah’ýn Rasûlü! Kadir gecesine rastlarsam nasýl dua edeyim?” diye sordum. Rasûlullah (sas):
“- Allahümme inneke afüvvün tühýbbü’l-afve fa’fu annî: Allah’ým sen çok affedicisin, affý seversin, beni affet.” diye dua et, buyurdu (Tecrîd-i Sarih Tc. VI, 314).
Bu gecenin öyle bir aný vardýr ki o anda yapýlan ibadet ve dualar mutlaka makbul olur. Bu önemli aný yakalamak için gecenin bütününü tevbe ve istiðfar ile geçirmek gerekir. Gecenin bütününü ibadetle geçiremeyenler en azýndan teravihten sonra bir miktar oturup dua etmelidirler.
Yatsý namazý cemaatle kýlýnmalý
Allah Resulü (sas) bu geceyle ilgili olarak bizlere þunlarý söyler: “Kim inanarak ve sýrf Allah rýzasý için Kadir Gecesi’nde kalkarsa geçmiþ günahlarý baðýþlanýr.” buyurur. Demek ki, bu geceyi deðerlendirmenin birinci þartý kalkmak, yani gafletle geçirmemektir. Allah Resulü (sas) namaz kýlmýþ, Kur’an okumuþ, dua ve tefekkürde bulunmuþtur. Yine Allah Resulü (sas): “Kadir Gecesi yatsý namazýnda cemaatte hazýr bulunan ondan nasibini almýþtýr.” buyurur.
Bir ayet - O geceyi bilir misiniz?
Biz onu (Kur’an’ý) Kadir Gecesi’nde
indirdik. Kadir Gecesi’nin ne olduðunu sen bilir misin? Kadir Gecesi, bin aydan daha hayýrlýdýr. O gecede, Rabb’lerinin izniyle melekler ve Ruh (Cebrail), her iþ için iner dururlar. O gece, esenlik doludur. Ta fecrin doðuþuna kadar. (Kadir, 1/5)
Bir hadis - Bir ömre bedel gece
Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)’e
ümmetinin ömrü gösterilmiþ. Resûlullah (aleyhisselâtu vesselâm), önceki ümmetlerin ömrüne nispetle kýsa olduðu için, amelde onlarýn uzun ömürde iþlediklerine yetiþemezler diye bu ömrü kýsa bulmuþ. Bunun üzerine Cenab-ý Hak bin aydan hayýrlý olan Kadir Gecesi’ni vermiþtir. Muvatta, Ý’tikaf 15, (1, 321).
